ذهن و دل جامعه مثل یک مخزنه که با گذشت زمان انباشته از تجربه و علم و دانش میشه این دانسته ها بسته به تجارب میتونه درست یا غلط باشه. هر چی این مخزن انباشته تر میشه، روی نحوه دید افراد اون جامعه به دنیا و جهانبینیشون اثر میذاره.
یک زیر شاخه ای از رشته اقتصاد وجود داره به اسم اقتصاد تکنولوژی و اختراعات. مهد این شاخه از اقتصاد در کشورهای اسکاندیناوی بوده. چرا که اونها بشدت بر روی خلاقیت ، نوآوری و پژوهشها سرمایه گذاری میکنند ، اما نتایج تجاری حاصل از اونها کمتر از کشورهایی مثل امریکا و ژاپن بوده و اونها طی این رشته ها مطالعه میکنند که چرا؟ مطالب حاصل از این پژوهشها میتونه خیلی کمک کننده باشه در درک اینکه چرا علم و دانش در یک جامعه ای شکوفا میشه و پیشرفت میکنه، اما در جامعه دیگه راکد میشه یا دانشی که دارند کمکی به پیشرفت و توسعه اونها نمیکنه.
در واقع ما دوگونه علم داریم: اول علمی که قابل جمع آوریه و میشه اونو نگاشت و در قالب کتاب و جزوه و اینترنت و ... در همه جا گسترش داد. این نوع علم در همه جا وجود داره، بخصوص امروزه با وجود کامپیوتر و اینترنت در وسط صحراهای افریقا هم به آن دسترسی داریم. نوع دوم علم معروفه به علم درونی یا ضمنی ( Tacit knowledge). اون چیزی که در سینه های افراد وجود داره و سینه به سینه با همکاری مشترک و از طریق رابطه استاد_ شاگردی از یک فرد به فرد دیگه منتقل میشه. این علم قابل نگارش نیست و فقط بصورت تعلیم حضوری قابل انتقاله. مثلا اینکه یک فرد چطور بایست یک پیچ گوشتی رو در دستش بگیره و یک پیچ رو بپیچونه تا باز یا بسته بشه رو نمیشه تو کتاب درس داد، بلکه بایست با تمرین در محضر یک استاد اونو یاد گرفت. تا حالا کسی با خوندن کتاب یک موزیسین ماهر و یا ورزشکار حرفه ای نشده. در واقع بخش مهمتر دانش که باعث افزایش مهارتهای مختلف ما و همچنین افزایش خلاقیت و نوآوری و پیشرفت میشه همین دانش ضمنیه. و این دانش نه از طریق آموزش کلاسیک با کتاب و جزوه، که از طریق تمرین و کار مشترک با یک فرد خبره در اون کار بدست میاد.
تصویر کپی می باشد.
خوب این چه ربطی به توسعه یک کشور پیدا میکنه؟ یک بینش و راهکار طلایی در اختیار ما قرار میده. اینکه ارتباط داشتن با کشورها و فرهنگهای دیگه چقدر اهمیت داره. این اهمیت نه صرفا بخاطر مسایل اقتصادی و سیاسی که بخاطر انتقال علم و دانش ضمنیه. با دونستن این حقیقت میشه علت پیدایش خیلی از تمدنها و حرکتهای اجتماعی رو تحلیل کرد. اگه دقت کنید اغلب تمدنهای بزرگ دنیا بعد مهاجرتهای بزرگ اتفاق افتاد. مثلا تمدن ایرانی بعد از مهاجرت آریاییها به فلات ایران پایه گذاری شد و یا امریکا بعد از مهاجرت اقوام اروپایی به آن سرزمین بوجود آمد. اروپا بعد از ارتباطشون با مسلمونها طی جنگهای صلیبی از قرون تاریک وسطی دراومدند و به دوران رنسانس قدم گذاشتند. ایران در برخورد با روسیه در جنگهای ایران و روس در دوران قاجار بود که فهمید چقدر از دنیا عقبه و اولین جرقه های مدرنیزاسیون بعد از اون زده شد. و علت همه اینها چیزی نیست جز آموختن علم و دانش و تجربه بصورت حضوری و صورت به صورت و بعد تکامل و افزایش دادن مطالب آموخته شده. برای همین کشورهایی که عزلت نشینی کنند و از قافله و صحنه تکافو و رفت و آمد و ارتباطات تجاری، مالی، صنعتی، علمی ، فرهنگی و سیاسی دور بیوفتند، حتی اگه در بالاترین سطح توسعه و پیشرفت هم که باشند بتدریج راکد شده و عقب می افتند. با دونستن این مطالب اکنون میشه راحتتر درک کرد که چرا در کشورهای پیشرفته اینقدر به نسبت، راحت و به تعداد زیاد به افراد، نژادها و ملیتهای دیگر اجازه ورود و کار داده میشه. هیچوقت دقت کردید چرا مثلا کشوری مثل امریکا علاوه بر برنامه پذیرفتن مهاجرین با مهارتهای خاص و بالا ، یک برنامه پذیرش مهاجرین بصورت قرعه کشی داره؟ این افزایش ارتباطات و تنوع فرهنگی در یک جامعه معجزه ها میکنه.